Huis van de gemeente Voorst
Architectenbureau De Twee Snoeken heeft voor de gemeente Voorst een nieuw duurzaam gemeentehuis ontworpen. Toen bleek dat het oude pand, dat is gebouwd in de jaren ’80, was verouderd, wilde de gemeente Voorst zich vestigen in een nieuw gebouw. Een gemeentehuis dat een toonbeeld van duurzaamheid zou worden. De Twee Snoeken maakte het exterieur- en interieurontwerp voor een innovatief Huis van de gemeente Voorst waarmee de ambities van de gemeente zijn overstegen. Niet voor niets is met dit unieke gebouw de ARC22 Innovatie Award in de wacht gesleept!
Omdat het oude gemeentehuis een goede constructieve betonstructuur had, is ervoor gekozen om dit casco te hergebruiken; het meest duurzaam en circulair bouwen is namelijk níet bouwen. De grote CO2-besparing was hierbij een belangrijk argument. Om een compact gebouw te realiseren, met zo min mogelijk geveloppervlak en energieverlies, is het voormalige voorplein dicht gemaakt met een nieuwbouw van biobased Accoya hout. Deze sluit precies aan op de oorspronkelijke betonstructuur. Accoya hout heeft een betere warmte-isolatie dan hardhout, een levensduur van 50 jaar, is bestand tegen rotten en 100% recyclebaar. Dankzij deze ontwerpkeuzes is er uiteindelijk zelfs sprake van een negatief CO2 aandeel.
Afgezien van het betonnen casco is het gehele gebouw circulair gesloopt. Hiervoor is er een bouwstoffeninventarisatie gedaan, op basis waarvan materialen zijn hergebruikt. Zo zijn kozijnen hergebruikt als niet-dragende gevelelementen en zijn oude houten lattenplafonds ingezet als wandbekleding. Bakstenen en beton zijn vermalen tot betonpuin granulaat voor de bestrating. Ook systeemplafondtegels zijn hergebruikt en de raadzaal en kantooromgeving zijn voorzien van akoestische biobased panelen die zijn vervaardigd van 100% gerecyclede materialen. De bladen van de publieksbalie bestaan uit gesmolten yoghurtverpakkingen. Vergaderstoelen zijn refurbished en het maatwerk meubilair bestaat onder andere uit meubelstoffen gemaakt van gerecycled wol. Plafonds zijn afgewerkt met akoestisch spuitwerk opgebouwd uit biobased en recyclebaar cellulose en het tapijt bestaat voor 90% uit gerecycled en biobased materiaal.
Uniek is de gevel die volledig is opgetrokken uit kalkhennep. Een landelijke primeur; dit biobased bouwmateriaal is in Nederland namelijk nog niet eerder op deze schaal toegepast. Voor de samenstelling van de kalkhennep is er in Groningen 13 hectare aan hennep geplant en na vier maanden geoogst. Vervolgens is het hennephout gemengd met kalk en water, waarna het in een bekisting is gestort. Tijdens de groeiperiode neemt één hectare hennephout 15 ton CO2 op uit de atmosfeer. In totaal ligt er daardoor 195 ton aan CO2 opgeslagen in de gevel. Door deze gevel te voorzien van een semitransparante keimafwerking blijft de gemarmerde textuur prachtig zichtbaar, maar raakt de kalkhennep niet beschadigd door weersinvloeden. De 38 cm dikke gevel heeft met een Rc-waarde van 5,2 m2 K/W tevens een sterk isolerende werking. Er hoefde dan ook geen isolatiepakket meer te worden aangebracht.
Bijzonder aan het gemeentehuis is dat het met een EPC van -0,178 meer energie levert dan het vraagt. Hiervoor zijn verschillende maatregelen genomen. Zo heeft het gebouw energiezuinige, gasloze installaties, een dak vol zonnepanelen, een transparante gevel aan de noordoostzijde en een meer gesloten gevel aan de zonzijde. Warmte- en koude-opwekking gebeurt middels een ijsbuffer. Hiermee wordt in de zomer overtollige warmte opgeslagen in een grote, ondergrondse bak met water. Vanaf het begin van het koude seizoen wordt dit water gecontroleerd tot het vriespunt afgekoeld. Wanneer er ijs ontstaat, komt er een grote hoeveelheid energie vrij, die wordt gebruikt om het gemeentehuis te verwarmen. Vanaf het einde van het stookseizoen wordt om het gebouw te koelen de kou juist aan de buffer onttrokken.
Oplevering | 2022 |
Opdrachtgever | Gemeente Voorst |
Constructeur | De Twee Snoeken |
Bouwkunding aannemer | Jansman Bouw |
Fotograaf | Joep Jacobs |